Kwarantanna. Jeszcze do niedawna znana większości jedynie z filmów katastroficznych – dziś dotyka bezpośrednio setki tysięcy ludzi w Polsce. Telefon ze stacji sanitarno-epidemiologicznej z informacją o konieczności odbycia kwarantanny oznacza diametralne zmiany w dotychczasowym funkcjonowaniu. Wyrwanie z rytmu codziennego funkcjonowania i sieci powiązań społecznych w połączeniu z niepewnością co do własnego stanu zdrowia ma swoje koszty psychologiczne.

Badacze interesujący się zdrowiem psychicznym zgłębiają i próbują zrozumieć doświadczenia osób kwarantannowanych. Jakie uczucia wywołuje konfrontacja z ryzykiem zakażenia? Jak konieczność odbycia kwarantanny wpływa na zdrowie psychiczne? Z jakimi trudnościami mierzą się kwarantannowani? Czy kwarantanna może być katalizatorem zaburzeń psychicznych?

 W tym artykule przyjrzę się badaniom, w których analizowano przeżycia osób w trakcie kwarantanny i po jej zakończeniu . Przy okazji przedstawiania wyników opowiem nieco o tym, w jaki sposób dokonuje się pomiaru zakłóceń zdrowia psychicznego w badaniach psychologicznych z użyciem kwestrionariuszy. Opiszę też zaburzenia psychiczne takie jak zaburzenie stresowe pourazowe czy ostre zaburzenia stresowe, które mogą rozwinąć się po doświadczeniu wyjątkowo stresujących wydarzeń o traumatycznym charakterze. Jak sugerują niektórzy badacze – kwarantanna może mieć znamiona traumy.

Złe wieści z sanepidu

Moment, w którym uświadamiasz sobie, że miałeś/miałaś styczność z zagadkowym wirusem, może przyprawiać o dreszcz. Od kilku tygodni tego rodzaju momenty przeżywa tysiące ludzi w Polsce. W chwili rozpoczęcia pisania tego artykułu liczba osób odbywających kwarantannę w związku z ryzykiem zakażenia wynosiła prawie 150 tysięcy (stan na 15 kwietnia, dane zmieniają się z każdym dniem).

Wiadomość o ryzyku zakażenia często spada jak grom z jasnego nieba. Może okazać się, że bezobjawowym nosicielem był lekarz, u którego byliście na wizycie kontrolnej; że zachorowała nauczycielka w Waszej szkole; że kolega z pracy ma koronawirusa albo że współpasażer autobusu kaszlał jednak nie z powodu alergii…

To było jak wielki szok. Wróciłem prosto do domu. Prowadziłem auto. Nie wiedziałem, do kogo zadzwonić. Nie wiesz, jak się zachować. Co to znaczy być poddanym kwarantannie? Oczywiście wyjaśnili: idź do domu. Powiedzieli mi, co mam robić. Nie zatrzymuj się nigdzie, i tak dalej. I tak zrobiłem. Ale to wciąż była niewiadoma. Przerażające uczucie.

Powyższy cytat pochodzi z wywiadu przeprowadzonego w ramach badań nad psychologicznymi skutkami kwarantanny podczas epidemii SARS w 2003 rokuⁱ. Tak jeden z uczestników wspominał swoją reakcję na wieść o tym, że musi poddać się kwarantannie. Przeżycia reszty respondentów ujawniały miks różnych uczuć i postaw: od akceptacji po strach i niedowierzanie, a nawet gniew. Gdy mijała pierwsza reakcja szoku, pojawiały się pytania. Co to w ogóle znaczy – ta kwarantanna? Czemu ma służyć? Co mam robić?

Kwarantanna, izolacja i dystansowanie społeczneⁱⁱ

Istnieje kilka podstawowych sposobów ograniczania transmisji chorób zakaźnych w społeczeństwie: kwarantanna jest jednym z nich. Inne strategie to izolacja i dystansowanie społeczne. Pojęcia te są często mylone, dlatego nakreślę podstawowe różnice między nimi.

 Kwarantanna jest jednym z najstarszych narzędzi kontroli epidemii chorób zakaźnych ⁱⁱⁱ. Ta praktyka zdrowia publicznego była szeroko stosowana w czternastowiecznych Włoszech w celu ochrony nadmorskich miast przed epidemią czarnej śmierci (dżumy)^iv. Statki przybywające do Wenecji z zainfekowanych portów musiały przeczekać na kotwicy przez 40 dni, zanim załoga mogła zejść na ląd. W tym czasie u chorych – dotychczas bezobjawowych – ujawniały się charakterystyczne symptomy. Pojęcie kwarantanna nosi historyczny ślad tych wydarzeń – pochodzi bowiem od włoskich słów „quaranta giorni”, oznaczających 40 dni^v.

We współczesnym ujęciu kwarantanna oznacza odseparowanie lub ograniczenie swobody przemieszczania się osób, które miały bezpośredni kontakt z chorującymi zakaźnie lub podejrzanymi o chorobę zakaźną^vi. Kwarantanna nakładana jest na osoby zdrowe, wobec których istnieje uzasadnione ryzyko, że mogły zostać zakażone. Kwarantannę można odbywać w domu lub w specjalnie wyznaczonym do tego miejscu; w pojedynkę lub z innymi osobami.

Celem kwarantanny jest z jednej strony zredukowanie możliwości zainfekowania innych osób, zwłaszcza w okresie błogiej nieświadomości bezobjawowej fazy choroby, a z drugiej – możliwość szybkiej interwencji w razie wystąpienia objawów. Obowiązkiem osoby poddanej kwarantannie jest bowiem czujna obserwacja swojego stanu zdrowia (pomiar temperatury ciała, monitorowanie objawów) i powiadomienie intytucji ochrony zdrowia w razie odnotowania sygnałów świadczących o zachorowaniu.

I w tym miejscu płynnie przechodzimy do kolejnego terminu: izolacja.  Izolacja w przeciwieństwie do kwarantanny dotyczy osób, u których zdiagnozowano chorobę zakaźną  i jest najczęściej wdrażana w placówkach opieki zdrowotnej, gdzie również odbywa się proces leczenia.

Odrębnym narzędziem służącym ograniczaniu rozprzestrzeniania się wirusa jest społeczne dystansowanie, czyli unikanie lub minimalizowanie fizycznego kontaktu z innymi osobami^vii. Ideę tę popularyzuje internetowa akcja #zostańwdomu. Przykładami społecznego dystansowania są: zachowanie dwóch metrów odstępu od innych osób, unikanie skupisk ludzi, praca zdalna czy też zamawianie zakupów na dowóz. W odróżnieniu od kwarantanny – stosowanie sie do zaleceń społecznego dystansowania jest w dużej mierze zależne od dobrej woli danej osoby.

Skąd czerpiemy wiedzę o skutkach psychologicznych kwarantanny?

Tego, jaki rozmiar ostatecznie przyjmie psychologiczne pokłosie COVID-19, jeszcze nie wiemy. Jednak epidemie innych chorób zakaźnych, takich jak SARS, MERS czy pandemia świńskiej grypy dostarczyły mnóstwo cennych danych w zakresie zdrowia psychicznego w czasach zarazy. Z tych dramatycznych wydarzeń czerpie wiele aktualnych analiz na temat psychologicznych konsekwencji kwarantanny. Z osobami poddanymi wówczas kwarantannie przeprowadzano wywiady i zrealizowano mnóstwo badań ankietowych. W tym artykule opiszę zaledwie garstkę z nich, a ponieważ odnoszę się przede wszystkim do danych z okresu epidemii SARS, zacznę krótko od nakreślenia tych wydarzeń.

Podczas wybuchu SARS (ang. severe acute respiratory syndrome, zespół ciężkiej niewydolności oddechowej) w 2003 roku kwarantanna była wdrażana na szeroką skalę.  Wirus SARS z prowincji Guangdong w Chinach w zaledwie kilka miesięcy od listopada 2002 roku zdołał dotrzeć do 29 krajów.  Typowy wzorzec transmisji wyglądał następująco: nieświadomy nosiciel wirusa trafiał do szpitala, podczas hospitalizacji postępowało zakażenie pracowników ochrony zdrowia i innych pacentów, a ci z kolei przekazywali wirusa swoim bliskim; następnie choroba przenosiła się do większej społeczności. Około 20% chorych stanowili pracownicy ochrony zdrowia. Globalny wskaźnik śmiertelności wśród odnotowanych przypadków zachorowań wynosił 11%^viii.

Kwarantanna w Toronto

23 lutego 2003 roku samolot z 78-letnią Kanadyjką na pokładzie wylądował na lotnisku w Toronto. Kobieta wróciła z podróży do Hongkongu, którą odbyła w towarzystwie męża. Niedługo po powrocie rozwinęła się u niej gorączka. Kilka dni później zmarła.

Opiekę nad nią sprawował jej syn. Dwa dni po śmierci matki udał się na oddział ratunkowy z symptomami gorączki, silnego kaszlu i trudnościami w oddychaniu. Mężczyznę umieszczono na otwartym oddziale obserwacyjnym. Przebywał tam przez kolejne 20 godzin. W łóżku obok – w odległości 1,5 metra – leżał oddzielony kurtyną inny pacjent. Kilka metrów dalej – kolejny. Trzema pacjentami opiekowała się ta sama pielęgniarka.

 W dniu 12 marca WHO zaalarmowała globalną społeczność o przypadkach „nietypowego zapalenia płuc” , które rozprzestrzeniało się wśród pracowników ochrony zdrowia w Hanoi, Wietnamie i Hongkongu. Personel szpitala w Toronto szybko połączył kropki i całą rodzinę „pacjentki zero” poddano obserwacji. Jednak wirus zdążył rozprzestrzenić się po całym szpitalu, co doprowadziło do zamknięcia oddziału ratunkowego i intensywnej terapii.

Tak wyglądał początek rozwoju epidemii SARS w Kanadzie^ix,x. Niemal 15 tysięcy Kanadyjczyków zostało wówczas poddanych 10-dniowej kwarantannie. Grupa niezależnych zespołów badawczych postanowiła przyjrzeć się różnym aspektom funkcjonowania psychologicznego tych osób. Wyniki przeprowadzonych badań wskazywały na to, że w zasadzie wszystkim respondentom doskwierało poczucie odosobnienia. Wyjątkowo trudny był brak fizycznego kontaktu z członkami rodziny. We znaki dawały się również brak możliwości zobaczenia się z przyjaciółmi i zrobienia zakupów w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb życia codziennego. Obowiązkowa kontrola temperatury wzmagała lęk. I trudno się dziwić – podczas każdego pomiaru ważyły się bowiem losy osoby kwarantannowanej: cyfry na termometrze mogłby bezlitośnie zawyrokować o gorączce, a ta jest przecież sygnałem choroby. Jeden z respondentów wspominał^xi:

Mierzenie temperatury za każdym razem sprawiało, że moje serce wyszarpywało się z piersi.

Odbywaniu kwarantanny towarzyszyła paleta różnych uczuć. Najczęstsze z nich – bo dotyczące aż 60% respondentów – to nuda, izolacja i frustracja. Ponad połowa uczestników tego badania doświadczała także zdenerwowania. Nie brakowało również emocji pozytywnych – radości czy ulgi. Przeżywało je jednak zaledwie 5% kwarantannowanych^xii.

Frustrację potęgowało wrażenie dezinformacji. Uczestnicy badania skarżyli się na trudność w dostępie do informacji: bezskutecznie podejmowali próby skontanktowania się z placówkami medycznymi.  Sam cel odbycia kwarantanny nie był dla wszystkich jasny . W jednym z badań okazało się, że ponad 44% uczestników błędnie sądziło, że zostało poddanych kwarantannie, aby ochronić siebie przed zachorowaniem na SARS^xiii.

Jednak najbardziej niepokojące są wyniki donoszące o tym, że u części osób po zakończeniu kwarantanny pojawiły się symptomy zaburzeń zdrowia psychicznego. W pewnym badaniu objawy zespołu stresu pourazowego (PTSD) i depresji zaobserwowano odpowiednio u 28,9% i 31,2% badanych. Znaczenie miała tutaj długość kwarantanny: ci, którzy odbywali kwarantannę trwająca 10 dni lub dłużej prezentowali bardziej nasilone objawy PTSD w porównaniu do osób, które miały za sobą kwarantannę trwajacą do 9 dni.

Zaburzenia stresowe pourazowe (ang. post-traumatic stress disorder, PTSD)xiv Zaburzenie stresowe pourazowe pojawia się w następstwie narażenia na działanie stresora traumatycznego, rozumianego jako zdarzenie o wyjątkowo zagrażającym dla zdrowia lub życia charakterze. W przypadku tego zaburzenia charakterystycznym objawem (tzw. objawem patognomonicznym) – są nawracające, niekontrolowane, wdzierające się do świadomości wspomnienia dotyczące zdarzenia traumatycznegoxv, pojawiające się we śnie lub na jawie w formie obrazów, przebłysków lub odczuć. Człowiek ma wrażenie, jakby ponownie doświadczał minionej traumy. Przeżywa wtedy fizyczny dyskomfort: zlewa się potem, drży, jego serce przyśpiesza. Dlatego też unika wszelkich bodźców, które przywołują na myśl traumatyczne okoliczności: kojarzących się z traumą miejsc, osób, aktywności czy przedmiotów. Ponadto doskwierają mu zaburzenia snu, zaburzenia koncentracji uwagi, nerwowość i rozdrażnienie, wybuchy gniewu lub irytacji czy wzmożona czujność. Opisane symptomy utrzymują się minimum przez 30 dni. Inne określenia dla tego zaburzenia to: zaburzenie po stresie traumatycznym, zespół stresu pourazowego, stres potraumatyczny. W opisanych badaniach do pomiaru objawów PTSD użyto Skali Wpływu Wydarzeńxvi,xvii. Jak zmierzyć poziom stresu pourazowego? Skrzynka z narzędziami: Skala Wpływu Wydarzeń W jaki sposób autorzy badań wnioskują o objawach zakłóceń zdrowia psychicznego bez bezpośredniego kontaktu z uczestnikami swoich badań?  W badaniach psychologicznych – ze względu na ograniczenia techniczne, ekonomiczne czy etyczne – zwykle nie prowadzi się indywidualnych wywiadów z uczestnikami, lecz wykorzystuje się różnego rodzaju sprawdzone narzędzia do pomiaru interesujących badaczy obszarów psychopatologii. Są nimi ankiety i testy w formie papierowej lub online. Dzięki nim można zweryfikować obecność i natężenie określonych objawów zaburzeń. Autorzy opisywanych badań wykorzystali w nich Skalę Wpływu Wydarzeń, by zbadać poziom stresu pourazowego u respondentów świadczący o PTSD. Skala jest stosunkowo krótkim i łatwym w obsłudze kwestionariuszem z szeregiem twierdzeń, do których badany kolejno musi się ustosunkować. Twierdzenia te odnoszą się one do trzech aspektów objawów stresu potraumatycznego takich jak: intruzje, czyli natarczywie pojawiające się myśli, wspomnienia, obrazy, wrażenia; pobudzenie, np. wzmożona czujność, trudność w koncentracji uwagi oraz unikanie, np. niechęć do rozmawiania o wydarzeniu traumatycznym. Skala jest użyteczna jako krótkie narzędzie przesiewowej oceny stresu potraumatycznego u osób dorosłych, ale – uwaga – wynik nie jest jednoznaczny z postawieniem diagnozy zaburzenia. W tym sensie osoba, która uzyskała wysoki wynik, nie musi cierpieć na dane zaburzenie. Wynik ten może być przesłanką do oceny ryzyka i pogłębienia diagnozy pod okiem specjalisty, która ostatecznie potwierdzi lub odrzuci dane rozpoznanie.

Historia pracowników szpitala w Tajwanie^xviii

Doniesienia z Toronto pokazują, że kwarantanna wyzwala wiele trudnych emocji, a u części osób po jej zakończeniu mogą rozwinąć się objawy zaburzeń psychicznych.  Czy rzeczywiście jednak generatorem stresu jest kwarantanna – a nie samo zagrożenie i ograniczenia związane z epidemią, które dotyczą również osób niekwarantannowanych?  Żeby to sprawdzić, należałoby porównać kondycję psychiczną tych, którzy musieli odbyć kwarantannę z tymi, którzy nie mieli takiego obowiązku. Tak też uczyniono w kolejnym badaniu z udziałem personelu szpitala w Tajwanie.

W maju 2013 roku do pewnego szpitala na wschodnim wybrzeżu Tajwanu zgłosiło się kilkoro żołnierzy z objawami gorączki i kszalu. Niedługo później u jednej z pielęgniarek z oddziału ratunkowego rozwinęła się gorączka. Opisana sytuacja miała miejsce kilka tygodni od odkrycia pierwszego przypadku zakażenia SARS w Tajwanie, dlatego szybko podjęto działania zapobiegające dalszej transmisji wirusa i już następnego dnia zamknięto oddział.  Ponadto 57 pracowników szpitala, którzy mogli mieć kontakt z podejrzanymi o zakażenie SARS, zostało poddanych 9-dniowej kwarantannie . Jak się ostatecznie okazało – żaden z pracowników nie zachorował na SARS, jednak u części osób doświadczenie kwarantanny przyniosło poważnie konsekwencje psychologiczne.

Personel szpitala został zaproszony do badania, które dotyczyło reakcji stresowych w obliczu epidemii SARS. Zgłosiło się 338 osób. Kiedy wzięto pod lupę różnice pomiędzy częścią respondentów, która miała za sobą kwarantannę a tymi pracownikami, którzy nie musieli jej odbyć, odkryto, że w tej pierwszej grupie zdecydowanie częściej pojawiały się objawy zakłóceń zdrowia psychicznego. 17% osób po doświadczeniu kwarantanny spełniało kryteria ostrego zaburzenia stresowego, które rozpoznaje się u osób bezpośrednio po narażeniu na zdarzenia o charakterze traumatycznym. Wśród personelu, który nie musiał poddać się tej procedurze, objawy ostrego zaburzenia stresowego przejawiało istotnie mniej osób (4%). Pracownicy kwarantannowani w porównaniu do reszty personelu częściej zgłaszali większe wyczerpanie, rozdrażnienie, kłopoty z koncentracją uwagi, podejmowaniem decyzji i snem. Co ciekawe – jeśli chodzi o nasilenie lęku przed zakażeniem SARS – nie odnotowano różnic między porównywanymi grupami.

Ostre zaburzenie stresowe (wg klasyfikacji DSM-IV, ang. acute stress disorder, ASD)xix Ostre zaburzenie stresowe – podobnie jak PTSD – może rozwinąć się w następstwie narażenia na wydarzenie o traumatycznym charakterze, które wyzwoliło intensywny strach, bezradność lub przerażeniexx. Osoba przeżywa objawy dysocjacyjne, takie jak derealizacja, depersonalizacja, amnezja dysocjacyjna, subiektywne poczucie odrętwienia czy brak reakcji emocjonalnych. Inne symptomy to uporczywie powracające myśli dotyczące wydarzenia traumatycznego, unikanie rozmów na temat wydarzenia, podwyższony lęk i pobudzenie przejawiające się w problemach ze snem czy słabej koncentracji. Zaburzenie zakłóca funkcjonowanie osoby w obszarach społecznym, zawodowym lub w pełnieniu innych ważnych ról. Cechą charakterystyczną ostrego zaburzenia stresowego jest to, że objawy pojawiają się już podczas wydarzenia traumatycznego lub w ciągu najbliższego miesiąca. Zaburzenie ma charakter przejmijający. Symptomy utrzymują się minimum 2 dni, maksymalnie 4 tygodnie. Jeśli dolegliwości nie ustąpią po okresie 4 tygodni, należy rozważyć diagnozę w kierunku PTSD.

Długoterminowe skutki kwarantanny – wnioski z Pekinu^xxi,xxii

Pekin był miastem najbardziej dotkniętym epidemią SARS w 2003. W 2006 roku przebadano 549 pracowników jednego z tamtejszych szpitali. Tym razem badacze postanowili wziąć na celownik poziom depresyjności personelu medycznego 3 lata po wybuchu SARS.

 U 9% badanych osób odnotowano wysoki stopień nasilenia depresyjności  mierzonej na skali CES-D^xxiii,xxiv. Okazało się, że w grupie o najbardziej nasilonych objawach depresji prawie 60% miało za sobą doświadczenie kwarantanny podczas epidemii, podczas gdy w grupie osób z niskim nasileniem obawów depresji tylko 15% było poddanych kwarantannie.

Autorzy badania postanowili sprawdzić, jakie czynniki zwiększają szanse na wystąpienie zakłóceń zdrowia psychicznego. Przebycie kwarantanny okazało się jednym z trzech najistotniejszych czynników prognozujących poziom depresyjności. Inne czynniki, które zidentyfikowano jako sprzyjające wystąpieniu objawów depresji po epidemii, to m.in. bycie singlem czy doświadzenie innego traumatycznego zdarzenia przed wybuchem SARS.

Życie po kwarantannie

 Ulga nie zawsze nadchodzi w momencie zakończenia kwarantanny . Powrót do normalności może zająć sporo czasu. Jak pokazały przytoczone badania – w przypadku niektórych osób konsekwencje psychologiczne mogą przyjąć postać dotkliwych zaburzeń psychicznych. Innym trudnym aspektem odbycia kwarantanny jest problem ostracyzmu społecznego. Kwarantanna dla znakomitej części uczestników badań była doświadczeniem stygmatyzującym. W pewnym badaniu odnotowano, że po zakończeniu kwarantanny połowa respondentów zauważyła, że znajomi i sąsiedzi unikali ich, przestali dzwonić i zapraszać na wspólne imprezy^xxv. Jedna z kwarantannowanych kobiet podzieliła się swoim doświadczeniem po powrocie do pracy^xxvi:

Jest kilka dziewczyn, z którymi codziennie chodzę na lunch. Kiedy wróciłam, było tylko: „Cześć”. Jedna z nich nie rozmawiała ze mną przez około 3 dni. Nie patrzyła na mnie… mówiła „Cześć”… I trzymała się z dala. Stała bardzo daleko ode mnie… i nie jadła ze mną lunchu. Długo nie jadła ze mną lunchu.

Obserwowane po kwarantannie zmiany dotyczyły nie tylko środowiska społecznego. Część osób zauważała je także w swoim zachowaniu. Rytuał uważnego mycia rąk i unikanie tłumów utrzymywały się po okresie kwarantanny. W innym badaniu odkryto, że ponad 50% badanych po zakończeniu kwarantanny stroniło od osób, które kaszlą^xxvii. Co czwarty kwarantannowany unikał zatłoczonych miejsc i zamkniętych przestrzeni publicznych.

Personelowi medycznemu po kwarantannie w porównaniu do ich niekwarantannowanych współpracowników towarzyszył większy lęk w kontakcie z pacjentami gorączkującymi. Ich produktywność spadła, rozważali również wycofanie ze ścieżki zawodowej^xxviii.

Podsumowanie

Choć kwarantanna służy ochronie zdrowia w jego fizycznym aspekcie, to jednak jej zastosowanie wiąże się z kosztami psychologicznymi – niekiedy bardzo dużymi. Opisane badania nie wyczerpują puli wszystkich doniesień naukowych wskazujących na negatywne następstwa psychologiczne kwarantanny. Zainteresowanych odsyłam do artykułu w czasopiśmie The Lancet^xxix, który zawiera przegląd wyników 24 badań dotyczących wpływu kwarantanny na stan emocjonalny i zdrowie psychiczne.

Dla wielu osób kwarantanna będzie wydarzeniem generującym olbrzymi poziom stresu, niekiedy przekraczający ich możliwości radzenia sobie.  Jak sugerują niektóre dane – na stres potraumatyczny może być szczególnie narażony personel medyczny.  W pewnym badaniu z udziałem ponad 1000 kwarantannowanych^xxx odnotowano istotnie większy poziom stresu pourazowego u pracowników medycznych. Wśród tej grupy zawodowej wysoki poziom objawów PTSD zaobserwowano u ponad 22%, podczas gdy u pozostałych badanych wynosił prawie 12%.

Z drugiej strony – wiemy również z badań naukowych, że kwarantanna nie musi nieść za sobą głębokich trudności emocjonalnych. Na przykład badania z udziałem studentów nie wykazały, aby bezpośrednio po zakończeniu 7-dniowej kwarantanny podczas epidemii H1N1 doświadczyli oni jakichkolwiek zakłóceń zdrowia psychicznego^xxxi.

Można założyć, że to, w jaki sposób kwarantanna odciśnie się na psychice konkretnej osoby, zależy od wielu zmiennych. Sytuacja życiowa i ekonomiczna, poziom wsparcia społecznego i instytucjonalnego, warunki odbywania kwarantanny, sposoby radzenia sobie ze stresem, ogólny dobrostan psychiczny sprzed epidemii. Wszystkie te czynniki (i wiele innych) mogą wspierać lub obciążać emocjonalnie osobę w kwarantannie.

Gdzie zwrócić się po pomoc psychologiczną w trakcie trwania kwarantanny?

Kiedy obciążenie psychiczne związane z kwarantanną staje się zbyt dotkliwe, warto sięgnąć po wsparcie. Kwarantanna co prawda uniemożliwia bezpośredni kontakt ze specjalistą, ale świetną alternatywą będzie kontakt przez telefon lub online. Powstało wiele inicjatyw, mających na celu niesienie bezpłatnej pomocy osobom kwarantannowanym. Różnorakie instytucje – w tym prywatne gabinety psychoterapeutyczne – oferują zdalnie bezpłatną pomoc. Jeśli potrzebujesz wsparcia lub znasz osobę, która odbywa kwarantannę – zapoznaj się z poniższą listą (i nie wahaj się z niej skorzystać). Obszerną listę placówek wspierających osoby dotknięte epidemią znajdziesz również na stronie rządowej gov.pl pod tym linkiem.

Infolinia dla osób znajdujących się w kryzysie związanym z kwarantanną lub leczeniem SARS-CoV-2. Specjalistyczna pomoc udzielana jest bezpłatnie i całodobowo przez psychologów wojskowych WOT.	800 100 102
Telefon zaufania dla osób w kwarantannie i wszystkich dotkniętych kryzysem związanym z pandemią Fundacji Vis Salutis. Działa codziennie w godzinach 10.00-18.00.	888-900-980 lub 888-960-980
Psychologowie i psychoterapeuci dla społeczeństwa. Zespół niezależnych specjalistów, którzy zdecydowali się bezinteresownie pomagać osobom dotkniętym negatywnymi skutkami pandemii koronawirusa. Wsparcie jest bezpłatne i ma formą krótkoterminową (do 3 konsultacji). Terminy oraz forma spotkań (telefoniczne lub online) ustalane są indywidualnie ze specjalistą.	Telefony do poszczególnych specjalistów na stronie www: https://www.psychologowie-dla-spoleczenstwa.pl/kontakt
Bezpłatna infolinia psychologiczna dla wszystkich pracowników służby zdrowia uruchomiona przez PZU. Lekarze, pielęgniarki czy ratownicy medyczni, którzy walczą z koronawirusem, mogą otrzymać fachową pomoc psychologa w godzinach 8 – 20.	22 505 11 77
Linia Wsparcia Mokotowskiego Centrum Zdrowia Psychicznego prowadzona przez Instytut Psychiatrii i Neurologii. Linia dedykowana sobom zmagającym się z problemami natury psychicznej i trudnościami psychologicznymi związanymi z aktualną sytuacją epidemiologiczną. Dodatkowo wydelegowany do tego pracownik infolinii jest w stanie udzielić informacji odnośnie różnych aspektów formalnych związanych ze stanem epidemii w zakresie wsparcia socjalnego, zmieniających się przepisów prawa. Może pokierować też do odpowiednich instytucji, wskazać przydatne adresy i telefony. Od poniedziałku do piątku w godz. 8-20	222 99 04 31
Kontakt z wybraną Poradnią Zdrowia Psychicznego w ramach NFZ. Możliwość konsultacji psychiatrycznej i uzyskania e-recepty w przypadku farmakoterapii.	Telefon do wybranej poradni najłatwiej znajdziesz przez wyszukiwarkę internetową. Informację na temat placówek udzielających świadczeń możesz znaleźć na stronie: https://www.nfz.gov.pl/o-nfz/informator-o-zawartych-umowach/ wybierz interesujące Cię województwo, wpisz w pole Nazwa produktu kontraktowanego:  „świadczenia psychiatryczne ambulatoryjne” (w przypadku osób dorosłych), wpisz „świadczenia psychiatryczne ambulatoryjne dla dzieci i młodzieży”).
Lista kontaktów do instytucji wspierających osoby dotknięte epidemią koronawirusa w Polsce opracowana przez Rzecznika Praw Pacjenta. Znajdziecie tam organizacje, które oferują pomoc psychologiczna dla osób w kryzysie związanym z kwarantanną lub leczeniem koronawirusa, a także numery do Miejskich Ośrodków Pomocy Społecznej, fundacji, wolontariuszy, którzy oferują swoją pomoc w zakresie czynności takich jak zrobienie zakupów czy wyprowadzeniem psa.	Kontakty do placówek z podziałem na poszczególne województwa znajdują się na stronie: https://www.gov.pl/web/rpp/koronawirus-wsparcie-dla-osob-w-kryzysie-zwiazanym-z-kwarantanna-lub-leczeniem

 

Przypisy